به نقل از «عصر ایران»

21 آذر و آذربایجان؛ فتح‌الفتوح شاهانه یا تدبیر قوام و راهکار مصدق؟

تاریخ انتشار: ۲۱ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۹۳۱۲۹

     عصر ایران؛ مهرداد خدیر- در سال‌های پیش از انقلاب 57 همه ساله در 21 آذر بزرگ‌ترین رژۀ یگان‌های ارتش شاهنشاهی در آزاد راه تهران – کرج و در محل پاویون سلطنتی برگزار می‌شد و شاه و دیگر مقامات سلطنتی تماشا می‌کردند و گاه شاه سوار بر اسب وارد مراسم می‌شد.      مناسبت آن هم «روز آذرآبادگان» یا «نجات آذربایجان از سلطۀ فرقۀ پیشه‌وری وابسته به اتحاد شوروی» در سال 1325 اعلام می‌شد با این توصیف که انگار شاه جوان با ارتش به جانب آذربایجان تاخته و این خطه را بازپس گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

     حال آن که در اسفند سال قبل (1324) احمد قوام و استالین بر سر خروج نیروهای شوروی از خاک ایران به توافق رسیده بودند و در بهار 1325 ارتش سرخ خارج شده بود.      قوام به استالین قول داده بود چنانچه نیروهای شوروی ایران را ترک کنند واگذاری امتیاز نفت شمال  به آنان قابل بحث است منتها به یک شرط و آن هم تصویب مجلس آینده و چون دورۀ چهاردهم تمام شده بود و با کلاهی که بر سر استالین گذاشت نیروهای شوروی ناگزیر از خروج از ایران شدند و به تبع آن دولت خود خوانده سید جعفر پیشه‌وری هم احساس کرد همان سرنوشت جمهوری سوسیالیستی گیلان و میرزا کوچک خان در انتظار اوست و خود او و دیگران سران فرقه هم از ایران رفتند و به تعبیر درست‌تر گریختند. با این تفاوت که قیام میرزا و تشکیل دولت در گرماگرم جنگ جهانی اول و ضعف مفرط دولت مرکزی توجیه داشت اما کاری که پیشه‌وری انجام داد رسما و علنا به جانب تجزیه می‌رفت. میرزا به ایران می‌اندیشید و به مشروطه وفادار بود ولی پیشه‌وری نه.            در غیاب نیروهای شوروی و پس از فرار سران فرقۀ پیشه‌وری ارتش ایران وارد آذربایجان شد نه این که محمد رضا شاه جایی را فتح کرده یا بازپس گرفته باشد.      البته تنها تدبیر قوام و فریفتن استالین مؤثر نیفتاد بلکه قبل از قوام، حکیم‌الملک هم به فکر بود و ایران در مجمع ملل از اتحاد شوروی شکایت کرده و آمریکا شفاها و نه کتبی اولتیماتوم داده بود ادامۀ حضور ارتش سرخ پس از ختم جنگ توجیهی ندارد و در این اقدام دیپلماتیک نام ابراهیم حکیمی رییس‌الوزرا یا نخست‌وزیر را هم نباید از قلم انداخت.       هم او در 27 آذر 1324 در مجلس گفته بود: « به ریاست هیأت نمایندگان ایران  در مجمع ملل متفق دستور دادیم موضوع ایران را در مجمع ملل متفق طرح و مطابق اساسنامه سازمان ملل درخواستی به شورای امنیت بدهد» و بدین ترتیب نخستین شکایت به نام ایران ثبت شد. دولت حکیمی البته چند روز بعد سقوط کرد و کار به قوام سپرده شد.      سید حسن تقی‌زاده در خاطرات خود نوشته است «عنوان شکایت را حسب‌الامر رییس‌الوزرا که مرحوم حکیم‌الملک بود من تهیه کرده بودم».      در سال های بعد و خصوصا در دهۀ 50 خورشیدی در 21 آذرها که افزایش قیمت نفت و توسعۀ اقتصادی و شاخص های رفاهی شاه را سرمست کرده بود به گونه‌ای تبلیغ می شد که انگار در  آذر 1325 شاه و ارتش به آذربایجان تاخته و این خطه را از شوروی و پیشه وری باز پس گرفته‌اند و نمی‌گفتند روس‌ها و سران فرقه قبل‌تر رفته بودند. از حکیمی و قوام هم چندان یاد نمی‌شد هر چند در سرود آذرآبادگان نقشی برای شاه درنظر نگرفتند و جنبۀ ملی و ناسیونالیستی داشت و در مدارس هم برخی از گروه های دانش‌آموزی دسته جمعی می‌خواندند یا از بلندگو پخش می‌شد:        نور دیدۀ وطن، فروغِ روی توست      چشمِ دوستان و دشمنان به سوی توست       بزمِ دوستان ز آذر تو روشن است     اخگری ز آذرت به جان دشمن است       ای خطۀ آذرآبادگان، آذرآبادگان    ای خاک تو مهد آزادگان، مهد آزادگان      دور از تو اندیشۀ بد کُنشت    خُرّم بمان همچو خُرّم‌بهشت      داستان اما به دکتر مصدق چه ربطی دارد؟ با این که از عمق جان ملی و ایران‌دوست بود اما  قضیه را از منظر حقوقی تحلیل کرد و این هم یکی از دیگر از نقاط درخشان مردی است که بیشتر با پارلمانتاریسم باید شناخته شود تا دوران کوتاه دولت‌مردی در سال های 30 تا 32.       مصدق تنها یک روز بعد از حضورحکیمی در مجلس و در 28 آذر 1324 نطق کرد و در آن به جای آن که به پیشه وری انگ وابستگی وارد کند هیأت حاکمه را عامل وضعیت بغرنج ایجاد شده در آذربایجان دانست و به یاد نمایندگان آورد که خودشان مانع ورود پیشه‌وری منتخب تبریز به مجلس شورای ملی شدند. یعنی اگر او در پارلمان بود هرگز کار به آنجا نمی‌کشید که در آذربایجان مجلس درست کنند و او مأمور تشکیل کابینه شود.      مصدق که خود نمایندۀ تهران در مجلس 14 بود به یاد نمایندگان آود که «‌در تبریز 9 نفر وکیل به یک صورت انتخاب شدند و 7 نفر را قبول کردیم و دو نفر را در این مجلس رد کردید. هیچ دلیلی هم نداشتید. اگر اعتراض به صلاحیت شخصی بود اشکال نداشت اما اعتراض به صلاحیت شخصی هم نشد بلکه به جریان انتخابات اشکال گرفیتد در صورتی که جریان انتخاب هر 9 نفر یکی بود و همان وقت بنده به صراحت عرض کردم اگربه جریان انتخابات ایراد دارید نمی‌شود 7 نفر را تأیید و دو نفر را رد کنید!»     یکی از آن دو سید جعفر پیشه‌وری بود که بعد از حاج رحیم خویی رأی دوم تبریز را به دست آورده بود ولی نگذاشتند وارد پارلمان شود.     بنا براین مصدق، به جای انگ مزدوری و توطئه خوانی دست کم تا همان مقطع ( آذر 1324 خورشیدی) به یاد نمایندگان آورد که خودشان هم مقصر بودند. در عین حال تنها مجلسیان را سرزنش نکرد چرا که خود او هم عمیقا نگران آذربایجان بود و نقد حقوقی خود را در قبال ادعای خودمختاری چنین ارایه داد:      «من عرض نمی‌کنم که دولت خودمختار در بعضی از ممالک مثل دُول متحدۀ آمریکای شمالی و سوییس نیست ولی عرض می‌کنم که دولت خود مختار باید با رفراندوم عمومی تشکیل شود اما قانون اساسی ما امروز اجازۀ تشکیل چنین دولتی نمی‌دهد. ممکن است که ما رفراندوم کنیم و اگر ملت رأی داد مثل دُول متحدۀ آمریکای شمالی و سوییس دولت فدرالی شود. هیچ نمی‌توان گفت که در یک مملکت یک قسمت آن فدرال باشد و یک قسمت دیگر دولت مرکزی. چون قانون اساسی یک قرار داد اجتماعی است یا کنترات کُلکتیف و این قرارداد تا از طرف جامعه اصلاح یا نقض نشود قابل اجراست. بنده هیچ مخالف نیستم مملکت ایران فدرالی شود ولی هر تغییر در قانون اساسی باید با رفراندوم عمومی باشد.»      شاید اگر مصدق در آن موقع نخست‌وزیر بود مثل حکیمی به سازمان ملل شکایت می‌کرد یا اگر جای قوام بود وارد مذاکره با استالین می‌شد اما در آن جایگاه به جای انگ و اتهام بحث حقوقی مطرح کرد تا نشان دهد یک سر و گردن بلکه بیشتر از رجال دیگر بالاتر است. شاه جوان هم تنها نظاره گر بود و یادمان باشد محمد رضا شاه سال های  1320 تا 1332 با شاه بعد از 28 مرداد 1332 مطلقا قابل قیاس نیست چرا که در دهۀ نخست که در میانۀ آن ماجرای آذربایجان پیش آمد یک پادشاه دموکرات به حساب می‌آمد و دست کم در 8 سال اول و قبل از دست بردن در قانون اساسی و در پی ترور در دانشگاه تهران.      بنا بر این مشکل با دیپلماسی در خارج و دموکراسی در داخل حل شد نه با قشون‌کشی. وقتی مردی در حد قوام وارد مذاکره شود و نماینده‌ای در اندازۀ مصدق راهکار حقوقی دهد و البته آمریکای پس از جنگ جهانگیر دوم  هم هشدار دهد جایی برای ارتش سرخ و به تبع آن دولت پیشه‌وری باقی نماند نه آن که خیال کنیم قشون کشیدند و پس گرفتند.      دربارۀ سرنوشت سید جعفر پیشه وری هم گفتنی است که سال بعد و دقیقا 20 تیر 1326 خورشیدی در یک سانحۀ رانندگی در باکو کشته شد. مرگی که مشکوک دانسته و به دبیر وقت حزب کمونیست – باقروف- نسبت داده شد که احتمالا با دستور مسکو نمی‌خواستند استخوانی لای زخم باقی بماند.       اگر در روسیه هم مثل بریتانیا اسناد را آزاد می‌کردند اکنون روشن شده بود که مرگ پیشه‌وری قتل بوده یا نه اما پس از روسیۀ تزاری و شوروی استالین اکنون شاهد روسیۀ پوتین هستیم که  مثل اولی توسعه طلب و متجاوز و مانند دومی سرکوب‌گر و امنیتی و پلیسی  است هر چند در بریتانیا هم هنوز اسناد دورۀ مصدق به تمامی آزاد نشده است.      (احتمالا شما هم به جای محمد رضا شاه و سید جعفر پیشه‌وری یا استالین و قوام السلطنه و حکیم‌الملک دارید به این فکر می‌کنید که یعنی در سال 1324 خورشیدی در مجلس شورای ملی دکتر محمد مصدق نمایندۀ تهران بوده با این افقِ دید و 77 سال پس از آن مهندس سید مصطفی میرسلیم به عنوان نمایندۀ تهران است با دغدغۀ نقش اسراییل در واردات موز به ایران!)      

 

منبع: عصر ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۹۳۱۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۹ راهکار موثر برای کاهش وزن در زنان بالای ۳۰ سال

با این عادات ساده که به راحتی می‌توانید آن‌ها را به روتین زندگی خود اضافه کنید، چربی‌های مزاحم بدن را آب کنید.

به گزارش بهداشت نیوز، به نظر می‌رسد برخی از روش‌هایی که در دهه ۲۰ زندگی‌تان دنبال کرده‌اید دیگر اثر جادویی خود را ندارند و به لطف تغییرات متابولیسم بدنتان، نمی‌توانید در مصرف بسیاری از غذا‌هایی که در سال‌های جوانی‌تان از آن‌ها لذت می‌بردید، زیاده‌روی کنید.

اگر با افزایش وزن روبرو شده اید، هنوز کار‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید انجام دهید تا وزن خود را پایین بیاورید.

به خواندن ادامه دهید تا یاد بگیرید چگونه می‌توانید چربی‌های اضافی بدنتان را با این عادت‌های ساده آب کنید.

در هر وعده غذایی پروتئین باکیفیت بیشتری مصرف کنید

برخلاف تصور شما، افزودن یک تخم مرغ یا مقداری لوبیا به سالاد یا ناهار، پروتئین کافی به بدن شما نمی‌رساند. با افزایش سن، بدن شما به پروتئین بیشتری برای حفظ قدرت و تامین ماهیچه‌های بدون چربی نیاز دارد. هرچه مقدار عضله شما بیشتر باشد، بدن شما در هنگام استراحت کالری بیشتری خواهد سوزاند.

انتخاب و خوردن غذا‌های پروتئینی با کیفیت بالا و گنجاندن آن‌ها در هر وعده غذایی و میان وعده یکی از راه‌های آسان برای کاهش وزن است. همچنین خوردن پروتئین سالم و کافی می‌تواند به کاهش اشتهای شما کمک کند و از افزایش هوس‌های غذایی به خصوص در آخر شب جلوگیری کند.

البته، بدن هر فردی متفاوت است، بنابراین همیشه ایده هوشمندانه‌ای است که با یک متخصص تغذیه صحبت کنید تا بدانید که دقیقاً چه مقدار پروتئین باید در روز مصرف کنید. اما پزشکان به طور معمول مصرف حدود ۲۰ تا ۳۰ گرم پروتئین در هر وعده غذایی را توصیه می‌کند. علاوه بر این، از اقلام با پروتئین بالا مانند پنیر، آجیل، دانه‌ها و ماست سبز در میان وعده‌های خود می‌توانید استفاده کنید.

مصرف فیبر را فراموش نکنید

غذا‌های غنی از فیبر مانند میوه‌ها و سبزیجات معمولا کالری کمتری دارند. به عنوان مثال، یک فنجان برنج یا پاستا حدود ۲۰۰ کالری دارد، اما یک فنجان سبزیجات حدود ۳۰ تا ۶۰ کالری دارد. علاوه بر این، غذا‌های سرشار از فیبر، به ویژه فیبر محلول، به آرامی در دستگاه گوارش حرکت می‌کنند و شما را برای مدت طولانی تری سیر نگه می‌دارند. فیبر همچنین هورمون‌هایی مانند GLP-۱ را ترشح می‌کند که اشتها را سرکوب می‌کند. فیبر محلول را از غذا‌هایی مانند جو و بلغور جو دوسر، همراه با سبزیجات و میوه‌هایی مانند کلم بروکسل و زردآلو می‌توانید دریافت کنید.

یونکین مصرف هشت تا ۱۰ گرم فیبر در هر وعده غذایی را توصیه می‌کند. به خاطر داشته باشید که یک بشقاب سالاد به شما در رسیدن به این هدف کمکی نمی‌کند، زیرا کاهو فقط یک تا دو گرم فیبر دارد. در نظر بگیرید که غلات کامل مانند فارو یا کینوآ را در یک سالاد تازه ریخته شده بگنجانید تا فیبر کافی دریافت کنید و برای مدت طولانی تری سیر بمانید.

یک چارچوب خوب برای ناهار و شام این است که نیمی از بشقاب خود را از سبزیجات، یک چهارم از غلات کامل و یک چهارم دیگر را از پروتئین تهیه کنید.

بیشتر حرکت کنید

افزودن حرکات بیشتر به روال روزانه خود یک راه مطمئن برای از بین بردن چربی بدن است و این ساده‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنید.

برای مثال ماشین خود را دورتر پارک کنید، به جای آسانسور از پله‌ها بروید. همین موارد ساده، همراه با پیاده روی، واقعا چربی سوزی را افزایش می‌دهند. این به این دلیل است که حرکت روزانه به‌عنوان NEAT طبقه‌بندی می‌شود (گرمازایی از طریق فعالیت‌های غیرورزشی) و حرکت NEAT درصد بیشتری از کالری را هر روز نسبت به ورزش ساختاریافته می‌سوزاند. لازم نیست ۱۰۰۰۰ قدم در روز بردارید، اگرچه ضرری هم ندارد.

با این حال اگر قصد جدی برای کاهش وزن دارید، به نظر می‌رسد میزان جدید حدود ۷۰۰۰ تا ۸۰۰۰ قدم در روز باشد.

وزنه بزنید

وزنه زدن در خانه یک راه عالی برای سوزاندن چربی، ورزیده‌تر کردن عضلات لاغر و فرم دادن بدن است.

در حالت ایده‌آل، بهتر است که شما سه تا چهار بار در هفته وزنه برداری کنید تا نتایج مطلوبی داشته باشید، اما کم کم وزنه زدن را شروع کنید. اگر تا به حال از وزنه استفاده نکرده اید، با یک روز در هفته شروع کنید و سپس در طول زمان به در صورتی که توانایی بیشتری پیدا کردید میزان آن را افزایش دهید.

به خاطر داشته باشید که اگر تغییرات قابل توجهی مشاهده نمی‌کنید، ممکن است به درستی از وزنه‌ها استفاده نکرده باشید. البته، لازم نسیت که با بلند کردن بیش از حد وزنه به خودتان آسیب برسانید، اما برای رسیدن به نتیجه، باید عضلات خود را خسته کنید. اگر انجام سه تا پنج تکرار آخر (مثلاً حلقه‌های دوسر بازو) دشوار به نظر نمی‌رسد، ممکن است زمان آن رسیده باشد که میزان وزنه زدن خود را افزایش دهید.

به قانون ۸۰/۲۰ پایبند باشید

طبق گفته پزشکان تغذیه، ۸۰ درصد کالری مصرفی شما باید از “غذا‌های کامل تک ماده ای” گرفته شود. به عنوان مثال، این می‌تواند یک سالاد اسفناج باشد که روی آن یک تخم مرغ آب پز گذاشته شده و همراه سبزیجات است و با پاشیدن دانه‌ها یا آجیل تزئین شده است. سپس، ۲۰ درصد باقی مانده از کالری مصرفی شما می‌تواند «غذا‌های سرگرم کننده» باشد.

بعضی از مردم پیشنهاد می‌کنند که ۸۰/۲۰ غذا است، نه ۸۰/۲۰ کالری، اما غذا‌های سرگرم کننده و غذا‌های بسته بندی شده کالری بیشتری دارند، بنابراین مراقب آن باشید.

وعده‌های غذایی خود را تقسیم کنید

چه به دنبال کاهش وزن باشید و چه به دنبال خوش اندام ماندن باشید، کنترل میزان مصرف کالری بسیار مهم است. کالری موجود در غذا‌های آماده رستوران‌ها و غذا‌های بسته‌بندی شده خارج از کنترل و شمارش هستند. غیرمعمول نیست که یک وعده غذایی رستوران حاوی کالری یک روزتان باشد، حتی ممکن است بیش از آننیز بشود و چربی‌های مضر زیادی به بدن شما برساند. بیاموزید که چه وعده‌های غذایی مناسب بدنتان هستند و عادت کنید یک مقدار غذای معین بخورید و رژیم غذایی خود را سرشار از غذا‌ها سالم و خانگی کنید.

کالری مصرفی خود را بررسی کنید

نکته بعدی در لیست نکات کاهش چربی ما برای زنان بالای ۳۰ سال، بررسی کالری است. حتی زمانی که غذا‌های سالم می‌خورید، هرگز نمی‌دانید چقدر کالری مصرف می‌کنید، مگر اینکه میزان مصرف خود را حداقل برای یک هفته پیگیری کنید.

از یک برنامه ردیابی وعده‌های غذایی استفاده کنید و غذا‌هایی را که به طور منظم می‌خورید وارد کنید. روز‌های عادی غذا خوردن را پیگیری کنید. ببینید کجا هستید، کدام غذا‌ها کالری بیشتری از آنچه که فکر می‌کردید اضافه می‌کنند و بر اساس آن کالری دریافتی خود را تنظیم کنید.

غذای خانگی بخورید

وقتی شما هستید که یک غذای خانگی درست می‌کنید، دقیقاً می‌دانید چه چیزی به آن اضافه می‌کنید و چه نوع مواد غذایی استفاده می‌کنید، از مواد تشکیل دهنده گرفته تا چاشنی‌ها و سس‌ها همگی در اختیار شما هستند. این را مأموریت خود قرار دهید که سعی کنید بیشتر غذا‌های خود را در خانه بپزید و از غذا‌های سالم تغذیه کنید.

بیشتر مردم به جای تهیه غذا‌های پیچیده، پنج تا هشت وعده غذایی را به شکل یک منو انتخاب می‌کنند و همان چیز‌ها را بار‌ها و بار‌ها درست می‌کنند که باعث می‌شود خرید، تهیه غذا و ردیابی کالری بسیار آسان‌تر شود.

یک برنامه غذایی ساده انتخاب کنید

هزاران برنامه غذایی و برنامه تمرینی وجود دارد که همگی ادعا می‌کنند بهترین راه برای رسیدن به اهداف کاهش وزن شما هستند. سر و صدای اضافی این تبلیغات را نادیده بگیرید. غذا‌های سالم و برنامه غذایی مناسبی را انتخاب کنید. شما، مراقب زمان مورد نیاز برای تمرین و آماده کردن غذا باشید، سپس همین روتین را برای روز‌های بعد خود نیز تکرار کنید.